San Martin merkatua

Fast&Cleanen atzean hogei urtetik gorako eskarmentua duten profesionalak daude, eta beldurrik gabe utz diezazkiekezu jantziak, berriak balira bezala utz ditzaten.

“Jantziak garbitzeko azken teknikak erabiltzen aitzindariak gara, eta hutsik gabeko akabera ematen diegu, ingurumena ere zainduta. Hogei urteko eskarmentua dugun profesionalak gara, xehetasuna zainduz aritzen gara, eta jantzi bakoitza gurea balitz bezala zaintzen dugu. Bezeroek badakite konfiantza egin ahal digutela, jantziak garaiz eta berrien pare itzultzen baitizkiegu. Gainera, kokaleku aparta dugu, San Martin erdiguneko merkatuan, eta gure ordutegiari esker beharrizan guztietara egokitzen gara, 08:00etatik 20:00etara baikaude irekita”.

Itzuli

San Martin merkatua

Emik Donostiako Alde Zaharreko jatetxe batean egin zuen lan, eta haurdun gelditu zenean seme-alabak zaindu zituen. Haren amaginarrebak, Cecilia Urretabizkaiak, aldakako arazoa izan zuenean, Emi izan zen San Martineko postuaz arduratzeko ordezko ezin hobea.

“Nire amaginarrebak, Cecilia Urretabizkaiak, urte asko eman zituen merkatu zaharreko postuan. Aldakan arazo bat sortu zitzaionean, ordea, lana utzi behar izan zuen eta nik hartu behar izan nuen beraren ordezkoa, nire senarra baratzeaz arduratzen zen bitartean. Dena oso bizkorra izan zen eta gauetik goizera igaro nintzen haurrak zaintzetik merkatuan barazkiak saltzera eta bezeroak adiskide bihurtzera. Bizkor ohitu nintzen, baina: urte asko eman nituen Donostiako Alde Zaharreko jatetxe batean lanean, eta banekien bezeroak nola tratatu. Etxeko produktuekin aritu gara beti, sasoiko produktuekin. Eta, halakorik ez dagoenean, berotegiko barazkiak ekartzen ditugu. Lan polita da, baina asko eman behar zaio. 24 ordu dira asteko egun guztietan. Gelditzen zaidan asti apurra familiarekin ematen dut; edota ibilian ibiltzen naiz edo nire herrira, Arbizura, joaten naiz, Nafarroan”.

Itzuli

San Martin merkatua

Irune Berakoetxea da merkatuko aurpegirik gazteenetako bat. 2010ean Dolores Murua amaginarrebaren lekukoa hartu zuen. Bezero askok oroitzen dute Dolores, sasoiko babarrun eta barazki gozoak direla eta. Hain zuzen, Irunek barazki horiexek ekartzen jarraitzen du Hernaniko baserritik.

“Doloresek erretiroa hartu zuenetik, astelehenetik larunbatera egunero etortzen naiz merkatura. Bera ere etortzen da noizbehinka laguntzera, baina gaur egun Jose Mari Goikoetxea senarrak eta biok lantzen dugu Hernaniko gure baserriko baratzea, eta geuk ateratzen dugu aurrera negozioa. Laugarren belaunaldia naiz postuan, eta babarrunak, tomatea eta ilarrak dira gure puntako produktuak. Sasoiko produktua lantzen dugu batez ere, baina berotegia ere badugu eta, horri esker, urte osoan barazki eskaintza zabalagoa eskain dezakegu. Belaunaldi berriek barazki guztiak moztuta eta garbi eskatzen dizkigute, eta guk prestatu egiten dizkiegu; izan ere, horrela era osasungarrian jaten dute, tokiko produktu freskoak tarteko”.

Itzuli

San Martin merkatua

Mari Carmen Otegi emakume gozoa eta langilea da, ideiak argi dituena. Bost urtean bezero-zorro txukuna egin du, berak eta Santi Olaziregi senarrak Urnietako baserrian lantzen dituzten barazkiei esker.

“2011ko azaroan hartu genuen postua. Hasiera zaila izan zen, ez soilik hutsetik abiatzen ginelako: baita nire herabetasunagatik ere. Pixkanaka ikasten joan naiz eta gaur egun jendea ezagutzen dut; neure bezeroak ditut eta dena errazagoa da. Alabaina, asko saiatu behar izan dugu horretarako. Ia gure barazki guztiak Santi senarrak eta biok lantzen dugun baratzetik datoz. Leitzan (Nafarroa) jaio eta hazi baina Errekalde baserrira ezkondu nintzen. Sasoiko produktuak landatzen ditugu: tomate asko udan eta baita letxugak, patatak, eskarolak, zerbak, babarrunak… Nahiz eta oraindik baserriko lana nahiago, pozik etortzen naiz egunero merkatura; oso berria da eta giro xarmanta du. Inoiz ez nuen pentsatuko ingelesez konponduko nintzela atzerriko bezero batzuekin”.

Itzuli

San Martin merkatua

Edurnek Miren amarekin ikasi zuen ofizioa; berak irakatsi zion produktu ona eta aurkezpen egokia lehenesten. Bezeroek zerbitzu pertsonalizatu hori baloratzen dute, eta ez dute ilaran egoteko arazorik, itsasoko onena etxera eramateko bada.

"Negozio honetako bigarren belaunaldia naiz. Ama San Martin azokako arrandegi batean hasi zen lanean, enplegatu gisa. Jabeek erretiroa hartu zutenean berak hartu zuen postua, eta bere izena eman zion. Nik neuk 23 urte daramatzat hemen lanean. Beti produktu ona edukitzen eta arraina ongi garbitzen ahalegintzen naiz. Bezeroak asko baloratzen du hori. Sasoiko produktuekin lan egiten dut, eta asko zaintzen dugu bezeroen arreta. Oso ordutegi ona dugu; nahiz eta goizean goiz altxatu behar, ez dut kexatzeko arrazoirik. Arrainaren kontsumoan aldaketa handia ikusi dut. Orain legatza, oilarra eta antxoa eskatzen dizkidate. Arrain urdinaren salmentak, ordea, behera egin du, ia ez dut itsas potxurik saltzen… Jendeak errazena nahi du; eta, batez ere, hezurrik gabeko arraina".

Itzuli

San Martin merkatua

Dagoeneko hiru belaunaldi igaro dira beti bezeroz gainezka egoten den arrandegi honetatik. Gakoa? Egunero-egunero goiz jaikitzea, goizaldeko 05:30ean Pasaiako portuan egoteko, sasoiko arrain freskoa eskuratzeko borrokan.

"Ana emazteagatik hasi nintzen lanbide honetan”, dio Victorrek, Sheila alaba ondoan duela ―hirugarren belaunaldia da bera―. "Arrandegia ireki zuen amarekin lan egiten zuen Anak, eta neu ere sartu nintzen taldean. Pasaiara zuzenean arrantzontzietan erostera joaten den gutxietako bat naiz ni eta, bitartekaririk ez dudanez, prezio onean saltzeko aukera dut. Horren goiz esnatzea alboratuta, portura joatea da gehien gustatzen zaidana. Izugarri gustatzen zait ontziak arraina deskargatzen ikustea… Prezioagatik borrokan ibiltzea da gogorrena. Geroz eta gehiago dira kantitate handiak erosten dituzten esportatzaileak, eta argi ibili behar duzu. Guztiontzako arraina dago, baina nik ezin dut garesti erosi, prezioak igo beharko nituzkeelako. Barietate handia ekartzen ahalegintzen naiz, beti sasoiko arraina, eguneroko beharretarako. Beti esan dugu merkatua dela gure negoziorako tokirik onena".

Itzuli

San Martin merkatua

Adarrazpiren usain sarkorrak San Martin merkatuko beheko solairura eramango zaitu, hantxe saltzen baitu Inma Iriondok Idiazabal jatorri deiturako bere gazta. Inmak berak egiten du, senarrarekin batera, Adarra mendiaren magalean dagoen gaztandegian.

Administrazioak eta Finantzak ikasi zituen Inma Iriondok, eta 15 urtez aritu zen ondoren Irungo bulego batean lanean. Inoiz ez zitzaion burutik pasatu egun batean mendian bizi izango zenik, 450 ardi latxez osatutako artaldearekin teilatua partekatzen. Baina halaxe egiten du gaur egun, senar duen Mikel Beldarrain artzain eta Adarrazpi Gazten jabekidearekin batera. Biak ala biak gazteak eta ekintzaileak ziren, eta egun batean hiria utzi eta buru-belarri murgildu ziren «teknologia berriei irekitako» lanbide tradizional batean.

“Prozesu osoa kontrolatzen dugu. Lehen esne-tantatik hasi, gaztaren ekoizpena ondoren eta salmenta zuzeneraino. Gurea enpresa bat da baina, batez ere, bizimodu bat. Egun osoa ematen dugu gazta egiten, ardiak jezten, bi orduan behin ukuilua zaintzen… Halere, horrek guztiak saria du. Adibidez, arkumeak jaio eta guztiak ukuiluan jauzika ikusten dituzunean… Ez dago hori ordaintzeko modurik. Gainera, laneko eta etxeko bizitza hobeki uztartzen ditut eta denbora gehiago eman dezaket seme-alabekin”.

Itzuli